Rouwverwerking.info


Aristoteles en emotie

Aristoteles en emotie

Gelukkig zijn is het ultieme doel van het bestaan maar je kan discussiëren over de vraag wat geluk is volgens de Griekse filosoof Aristoteles. Over het algemeen stelt hij dat we altijd handelen met een doel en dat dit doel is: gelukkig zijn. Geluk, het hoogste doel van het leven dus, is volgens hem onder te verdelen in 1) plezier hebben en geen pijn, 2) erkenning krijgen van anderen en 3) het begrijpen van wat we weten. Deze drie vormen van geluk tegelijkertijd noemt hij de optimale zelfverwerkelijking, een combinatie van intellectueel redelijk zijn (deugdelijk) vermengd met natuurlijke verlangens.

In het tiendelige boek Ethica Nicomachea legt de filosoof Aristoteles uit wat emoties zijn. Volgens hem zijn er in de deugdethiek drie soorten psychische verschijnselen: 1) emoties, 2) vermogens, 3) houdingen. Emoties zijn alle gewaarwordingen die gepaard gaan met genot of pijn, zoals: vreugde, woede, angst, durf, afgunst, begeerte, liefde, haat, verlangen, medelijden en wedijver.

Ontwikkeling en emotie

Wanneer we ons zelf willen ontwikkelen zullen we moeten kijken naar onze houding ten opzichte van de emotie, volgens Aristoteles, filosoof uit het Oude Griekenland. We kunnen er niet voor kiezen om bang te zijn of vreugde te voelen, gevoelens of emoties overkomen ons. Wat we wel kunnen is onze houding ten opzichte van deze emoties bepalen.

Vriendschap en emotie

Volgens Aristoteles is vriendschap vaak gebaseerd op emotie, mensen kunnen houden van een vriend omdat ze ermee kunnen lachen en dus zelf plezier hebben. De emotie wordt als nuttig ervaren en dus is de vriendschap nuttig maar dit kan vluchtig zijn. De vriendschap is niet gebaseerd op de persoonlijkheid van de vriend maar slechts op een tijdelijke emotie. Zodra de vrienden niet meer nuttig voor elkaar zijn, voorzien in een emotie, kan het zo voorbij zijn met de vriendschap aldus de filosoof. Een hechte vriendschap kan echter verder reiken dan zijn de gevoelens voor een vriend gelijk aan de gevoelens voor onszelf.

Stabiel en gelukkig

Een gelukkig mens is volgens de filosoof vooral stabiel, hij zal bijna altijd doen en beschouwen wat voortreffelijk is. De wisselvalligheden van het lot zal hij harmonieus dragen. Verdrietige gebeurtenissen draagt een gelukkig mens rustig, niet omdat hij gevoelloos is maar omdat een gelukkig mens fier en edelmoedig is, aldus Aristoteles. Wie overal bang voor is en op de loop gaat wordt laf, wie nergens bang voor is wordt overmoedig. Met alles dienen we maat te houden om stabiel en gelukkig te zijn, volgens de filosoof. Teveel drinken of eten is schadelijk maar te weinig eten of drinken ook, te veel bewegen kan lichamelijk slecht zijn maar te weinig bewegen is ook niet goed voor het lichaam.

Volgens Aristoteles moeten we altijd het juiste midden kiezen tussen twee uitersten: “Matigheid en dapperheid gaan beiden verloren als gevolg van een teveel of een tekort”.

boek Ethica Nicomachea (Nederlandstalig)

Share by: