Rouwverwerking.info
Levenseinde
Levenseinde beslissingen
Het is zinvol om na te denken over het levenseinde en hierover te praten. Beslissingen die van te voren kunnen of moeten worden gemaakt bij onder andere de huisarts zijn bijvoorbeeld de wensen rondom reanimatie en euthanasie. Het is vaak onvoorspelbaar hoe en wanneer het leven zal gaan eindigen, het is wel prettiger als de huisarts weet welke zorg iemand nog wel of niet meer wenst. Het geeft meer rust als de eigen arts, familie en vrienden weten wat iemand zelf verwacht, anders moeten zij beslissingen nemen die misschien niet gewenst zijn. Praat erover met de partner, kinderen en de huisarts, dit kan in elk stadium van het leven maar is vooral belangrijk op hogere leeftijd en bij een ernstige ziekte. De wensen rondom het levenseinde kunnen worden opgenomen in een levenstestament of een wilsverklaring.
Huisarts en levenseinde
De huisarts kan veel vragen beantwoorden en is vaak de contactpersoon bij beslissingen omtrent de kwaliteit van leven en het levenseinde. De huisarts heeft vaak een goed inzicht in het verloop van een ziekte en welke lichamelijke complicaties en psychische spanningen er kunnen volgen. De arts kan klachten en pijn verminderen maar vooral advies geven over de voor- en nadelen van deze behandelingen zodat iedereen zelf een beslissing kan nemen over het wel of niet toepassen van deze handelingen op latere leeftijd of bij een ernstige ziekte. Een consult over wensen rondom het levenseinde kan het beste van te voren worden aangevraagd bij de huisarts en het is wenselijk om een familielid of goede vriend mee te nemen.
Onderwerpen die zinvol zijn om te bespreken:
- Ontwikkeling van ziekte en ouderdom.Voor- en nadelen van een behandeling.
- Angst voor lijden of voor de dood.
- Gevolgen van niet meer kunnen eten of drinken.
- Overlijden thuis of in het ziekenhuis of in een verpleeghuis.
- Wel of geen reanimatie, op latere leeftijd neemt de kans op een hartstilstand toe. Volgens de Vereniging specialisten ouderengeneeskunde (Verenso) overleven van de 70-plussers slechts 8% een hartstilstand na reanimatie en 6% van de 80-plussers. Na een succesvolle reanimatie kunnen er toch nog neurologische klachten zijn zolas geheugen- of spraakproblemen. De wens om niet te reanimeren kan in een niet-reanimerenverklaring, het is ook zinvol om een niet-reanimerenpenning te dragen.
- De mogelijkheden van pijnverlichting door medicatie, behandeling van angst of verwardheid en de optie van palliatieve sedatie.
- De wensen rondom euthanasie, bij ondraaglijk en uitzichtloos lijden kan de arts weliswaar helpen bij levensbeëindiging maar vaak wordt er vooral bij angst eerst gekeken naar de alternatieven.